0 نظر

1446 روز پیش

با توجه به سوالات متعدد مخاطبین پزشک من در مورد اینکه هموگلوبین A1C چیه؟ میانگین سه ماه قندخون چند باید باشه؟ ویدئو زیر ضبط و منتشر شده است:

معدل سه ماهه قند خون یک فرد چقدر باید باشه؟

دکتر مهاجری تهرانی فوق تخصص غدد پاسخ می‌دهد:

هموگلوبین A1C چیه؟ میانگین سه ماه قندخون چند باید باشه؟

سلام عرض می‌کنم خدمت دوستان عزیز، در ادامه صحبت هایی که داشتیم در رابطه با دیابت، امروز می‌خوام در رابطه با هموگلوبین ای وان سی یا معدل قند خون سه ماهه صحبت بکنم که خب سال‌ های سال است که در دنیا به عنوان یک آیتمی برای کنترل بیماری دیابت داره استفاده میشه، در حقیقت ما این هموگلوبین ای وان سی را مرتب اندازه‌ گیری می‌کنیم برای اینکه ببینیم که مسیر کنترل و درمان دیابت را داریم درست میریم یا نه؟ و آیا لازم هست که در تنظیم دوز داروهامون یا تنظیم دوز انسولین تغییراتی ایجاد بکنیم یا نه؟ و همینطور برای تشخیص دیابت هم یکی دو سالی هست که امروزه در گایدلاین‌ها و دستورالعمل‌ها وارد شده که میشه که از هموگلوبین ای وان سی استفاده کرد و خوبه بدانیم که کاشف این هموگلوبین ای وان سی  یک پزشک ایرانی بوده به نام آقای پروفسور رهبر، که افتخاری است برای ایرانیان که این را به دنیا معرفی کرده.

در حقیقت اگر که میزان هموگلوبین ای وان سی که به صورت آزمایش خون انجام میشه اگر کمتر از ۵/۷ باشد یعنی اینکه این فرد کاملاً نرمال هست، طبیعی است و اگر که بین ۵/۷ تا ۶/۴ باشد یعنی فرد مبتلا به پیش دیابت است و هنوز دیابتی نشده، ولی در ریسک ابتلا به بیماری دیابت قرار دارد و اگر بالای ۶/۵ باشد به معنی این است که این فرد مبتلا به بیماری دیابت است.

همچنین ببینید:

صفر تا صد انسولین/ پاسخ به سوالات کاربران در مورد انسولین

در دیابتی ها هم ما مرتباً این آزمایش را درخواست می‌کنیم، معمولا هر سه ماه یکبار ولی اگر بیماری دیابت کنترل بشه، میشه که هر ۶ ماه یکبار هم آزمایش هموگلوبین ای وان سی را درخواست کرد و آن را اندازه‌ گیری کرد، چه میزان اگر هموگلوبین ای وان سی باشه ما می‌گیم دیابت کنترل هست و نیاز به کار دیگری نیست؟

به طور متوسط کمتر از ۷ درصد اگر باشه یعنی اگر که ما بیماری دیابت داریم و هموگلوبین ای وان سی‌مون زیر ۷ درصد باشه، یعنی اینکه مسیر رو درست رفتیم و کنترل بیماری دیابت به خوبی داره انجام میشه ولی در افراد مختلف این میزان متفاوت می باشد، یعنی ما برای هر فردی به صورت جداگانه یک هدف جداگانه برای هموگلوبین ای وان سی می‌گذاریم.

بر چه اساسی؟ اگر که فرد تازه دیابتی شده است و هنوز عوارض دیابت برایش مستولی نشده و دچار عوارض دیابت نشده، معمولاً میزان هموگلوبین ای وان سی کمتر از ۷ و یا حتی کمتر از ۶/۵ در نظر می‌گیریم ولی برای کسانی که سال‌‌ها است که مبتلا به بیماری دیابت هستند و عوارض قلبی عروقی داشتند و یا مشکلات کلیوی داشتن، ممکنه که کنترل را یک مقدار ضعیف‌تر بکنیم، شلتر بکنیم و میزان هموگلوبین ای وان سی را بالاتر بیاریم.

حالا دلیلش را هم خدمتتان عرض می‌کنم که چرا این افراد با هم متفاوتند؟

و یا کسانی که طول عمر زیادی ممکن است نداشته باشند مثلا کسی که مبتلا به بیماری سرطان پیشرفته هست یا نارسایی کلیه پیشرفته باشد یا بیماری‌ های نارسایی قلبی شدید و یا مشکلات دیگر یا سن بالا ممکنه که ما میزان هموگلوبین ای وان سی را یک مقدار شل تر بکنیم و حتی تا حدود ۷/۵ یا ۸ درصد هم قابل قبول باشد، چرا؟

برای اینکه اگر که خیلی پایین بیاریم برای کسانی که مشکلات قلبی عروقی دارند یا کسانی که نارسائی کلیه دارند یا نارسایی قلبی دارند، وقتی که ما هموگلوبین ای وان سی را پایین‌تر می آوریم، احتمال افت قند خون و حملات افت قند خون بالاتر میره و یک حمله افت قند خون به مراتب عوارضش از بالا بودن مختصر هموگلوبین ای وان سی بیشتر هست.

بنابراین در افراد مختلف گل های مختلف و هدف های مختلف را خواهیم داشت، البته هر چقدر بیشتر هم بخواهیم هموگلوبین ای وان سی رو پایین بیاوریم هزینه بیشتری دارد، میزان انسولین بیشتر، دارو های بیشتر باید استفاده بشه، کنترل قند خون در منزل با دستگاه گلوکومتر بیشتر باید انجام بشه به خاطر اینکه هر چقدر پایین‌تر بیاریم، احتمال افت قند خون همون‌ جوری که عرض کردم بیشتر هست و بیمار بیشتر باید که حواسش به رژیم غذایی باشه و بیشتر کنترل بکنه.

بنابراین سن فرد، بیماری هایی که یک بیمار دیابتی داره، علاوه بر دیابت مثل مشکلات قلبی و مشکلات کلیوی، سرطان‌ های پیشرفته و موارد دیگه در هدف‌ گذاری برای هموگلوبین ای وان سی دخیل هستند. در خانم‌ هایی که باردار می‌خوان بشن یا از قبل دیابت داشتند و الان قصد بارداری دارند حتی میزان هموگلوبین ای وان سی ما باید بیاریم زیر ۶/۵ و یا حتی ۶ درصد تا عوارض بیماری دیابت بر جنینشون کمتر باشه یا اصلاً وجود نداشته باشه، با کنترل هموگلوبین ای وان سی و پایین آوردن در طولانی مدت ما تا حدود زیادی جلوی عوارض قلبی عروقی، مشکلات مغزی، مشکلات چشمی، رتینوپاتی و درگیری چشم در بیماران دیابتی رو تا حدود زیادی جلوش رو می‌گیریم و همینطور مشکلات کلیوی رو میشه که ازش جلوگیری کرد و نوروپاتی یا درگیری عصبی دیابت یعنی تمام عوارض بیماری دیابت با کاهش هموگلوبین ای وان سی تا حدود زیادی میشه که از آنها جلوگیری کرد.

اگر چه ما هموگلوبین ای وان سی رو درخواست می‌کنیم هر سه ماه یکبار، ولی معنیش این نیست که از کنترل قند خون توسط خود بیمار در منزل با دستگاه گلوکومتر خانگی غافل باشیم و این خیلی به ما کمک می‌کند در تنظیم دوز انسولین جدولی که شما میارین قند های ناشتا و قند های بعد از غذا که به تناوب گرفته میشه، خیلی به ما کمک می کنه که ما بتونیم دوز انسولین را تنظیم کنیم و دارو های خوراکی مون رو تنظیم بکنیم.

امیدوارم مطالبی که خدمتتون عرض کردم در رابطه با هموگلوبین ای وان سی یا شاخص کنترل سه ماهه قند خون که خیلی خیلی کمک کننده هستند بتونه مفید واقع شده باشه.

خدانگهدار.