0 نظر

1073 روز پیش

مننژیت و سفتی گردن

مننژیت عفونتی است که بر غشاهای محافظتی که نخاع و مغز را احاطه کرده اند به نام مننژ اثر می گذارد. مننژیت می تواند علائم بسیاری از جمله سفتی گردن را ایجاد کند.

در صورت عدم درمان به موقع مننژیت می تواند جدی و خطرناک باشد. مننژیت می تواند باعث سپتیسمی شود، یک مسمومیت خونی خطرناک که می تواند برای همیشه به اعصاب و مغز آسیب برساند.

چندین واکسن موجود است که می تواند در برابر مننژیت محافظت کند.

آیا مننژیت باعث سفت شدن گردن می شود؟

سفت شدن گردن یکی از علائم مننژیت به شمار می رود. مننژها لایه های محافظتی هستند که مغز و نخاع را احاطه کرده اند. مننژهای نخاعی که نخاع را می پوشانند از تماس مستقیم آن با گردن، ستون فقرات گردن، قفسه سینه و ستون فقرات سینه محافظت می کنند. مننژهای جمجمه ای مغز را می پوشانند و آن را از تماس مستقیم با جمجمه محافظت می کنند.

همچنین ببینید:

دیسک گردن چیست؟ تشخیص و درمان

مننژها دارای سه لایه هستند:

1. نرم شامه یا پیا ماتر: داخلی ترین لایه مغز و نخاع است که آن را می پوشاند. پیا ماتر نازک ترین و ظریف ترین لایه مننژ محسوب می گردد.
2. آراکنوئید یا عنکبوتیه: لایه میانی حاوی کلاژن و بافت الاستیک در ساختاری تار مانند است. مایع مغزی نخاعی در زیر ماده عنکبوتیه در ناحیه ای به نام فضای زیر عنکبوتیه، جریان دارد.
3. دورا ماتر یا سخت شامه: بیرونی ترین و بادوام ترین و سخت ترین لایه است. شامل بافت فیبری متراکم برای ایجاد محافظت است و تنها لایه مننژ حساس به درد است.

در مننژیت، مایع مغزی نخاعی و مننژهای اطراف  آراکنوئید ماتر و پیا ماتر مستعد عفونت و التهاب هستند. این عفونت همچنین می تواند فیبرهای سخت شامه را فعال و به درد و سفتی گردن کمک کند.

مننژهای مغز و نخاع تا پایین کمر را مورد حفاظت قرار می دهند. گردن متحرک ترین ناحیه ای است که مننژها می پوشانند.

هنگامی که مننژها در اثر حرکت ملتهب و دردناک می شوند، فرد متوجه این موضوع در گردن خود می شود. به همین دلیل است که فرد مبتلا به مننژیت اغلب درد و سفتی گرد دارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورتی که متوجه شدید خود یا اطرافیان شما دچار مننژیت شده است باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمایید. فرد نباید منتظر بثورات پوستی یا سایر علائم دیگر باشد و باید در اولین مرحله ممکن عفونت به پزشک مراجعه کند.

عفونت باکتریایی یا ویروسی رایج ترین علت مننژیت است. مننژیت باکتریایی نادرتر اما شدیدتر از مننژیت ویروسی است.

فرد ممکن است در اثر عطسه یا سرفه یا بوسیدن شخص دیگر به مننژیت مبتلا شود. مننژیت از طریق فرد بدون علائم که دارای باکتری یا ویروس است نیز قابل انتقال است.

درمان

پزشک معمولاً آزمایش را برای فرد مشکوک به مننژیت تجویز می کند.

اگر فردی مبتلا به مننژیت باکتریایی باشد، ممکن است برای حدود یک هفته نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.

پزشک ممکن است عفونت را با موارد زیر درمان کند:

• استفاده از ماسک صورت جهت دریافت اکسیژن
• تزریق مستقیم آنتی بیوتیک در رگ
• تزریق مستقیم مایعات به داخل ورید

اگر فرد مبتلا به مننژیت ویروسی باشد، معمولاً در خانه از خود مراقبت می کند و معمولاً بدون درمان به مدت 7 تا 10 روز بهبود می یابد. فرد باید استراحت کافی داشته باشد و ممکن است پس از مصرف داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) و داروهای ضد تهوع برای تسکین علائم، احساس بهتری داشته باشد.

واکسن ها

در حال حاضر هیچ واکسنی علیه مننژیت ویروسی وجود ندارد، اما چهار نوع واکسن در برابر چهار نوع باکتری که باعث مننژیت باکتریایی می شوند محافظت می کند. این موارد هستند:

• واکسن های پنوموکوک، که به محافظت در برابر استرپتوکوک پنومونیه کمک می کند
• واکسن های مننگوکوک، که به محافظت در برابر نایسریا مننژیتیدیس کمک می کند
• واکسن های هموفیلوس آنفلوآنزا سروتیپ b (Hib) که به محافظت در برابر Hib کمک می کند.
• واکسن باسیل :(BCG) که به بدن در محافظت در برابر سل کمک می کند.

سایر علائم و نشانه های رایج مننژیت

مننژیت ویروسی و باکتریایی ممکن است علائم متفاوتی داشته باشد.

مننژیت ویروسی

نوزادان اغلب علائم مننژیت ویروسی زیر را نشان می دهند:

• بی حالی
• تب
• مشکل در غذا خوردن
• مشکل در بیداری یا خواب آلودگی

علائم رایج مننژیت ویروسی در کودکان و بزرگسالان عبارتند از:

• گرفتگی گردن
• بی حالی
• تب
• سردرد
• حساسیت به نور
• خواب آلودگی یا مشکل در بیدار شدن
• کمبود اشتها
• حالت تهوع
• استفراغ

مننژیت باکتریایی

علائم مننژیت باکتریایی در نوزادان عبارتند از:

• استفراغ
• مشکل در غذا خوردن
• غیر فعال بودن یا عدم انجام فعالیت
• تحریک پذیر بودن
• فونتانل، نقطه نرم روی سر نوزاد
• رفلکس های غیر طبیعی

برای کودکان و بزرگسالان، علائم مننژیت باکتریایی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• حساسیت به نور
• حالت تهوع
• استفراغ
• تب
• گرفتگی گردن
• سردرد

اگر فرد مبتلا به مننژیت ویروسی باشد، معمولاً بدون درمان بهبود می یابد و افراد به ندرت از عوارض طولانی مدت عفونت رنج می برند.

اگر فرد مبتلا به مننژیت باکتریایی باشد، معمولاً در صورت دریافت سریع درمان، بهبودی کامل پیدا می کند.

فرد ممکن است عوارض طولانی مدت شدید مننژیت باکتریایی را تجربه کند. این شامل:

• تشنج های مکرر یا صرع
• کاهش بینایی یا شنوایی، جزئی یا کلی
• مشکلات حافظه و تمرکز
• مشکلات هماهنگی، مانند مسائل مربوط به تعادل و حرکت

از دست دادن اندام، زیرا ممکن است پزشک در برخی موارد مجبور به قطع اندام های آسیب دیده شود

همچنین ببینید:

علت گرفتگی و خشکی گردن و راه های درمان آن!

خلاصه کلی

مننژیت می تواند باعث سفت شدن گردن شود؛ که به دلیل التهاب و عفونت در مننژهای اطراف مغز و ستون فقرات می باشد. فرد احتمالاً سفتی ناشی از التهاب را در گردن خود احساس خواهد کرد که متحرک ترین ناحیه ای است که مننژها می پوشانند.

مننژیت می تواند شدید باشد، به خصوص اگر عفونت باکتریایی باعث آن شود. در صورت ابتلا به مننژیت، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کرد. در صورت دریافت درمان به موقع، شانس بیشتری برای بهبودی کامل وجود دارد.

فرد معمولاً طی 7 تا 10 روز از مننژیت ویروسی در خانه بهبود می یابد و ممکن است از داروهای OTC برای درمان علائم استفاده کند.

افراد اغلب از مننژیت، به ویژه مننژیت ویروسی، به طور کامل بهبود می یابند. فرد ممکن است مشکلات شدید ناشی از مننژیت باکتریایی، از جمله تشنج، کاهش بینایی یا شنوایی و مشکلات هماهنگی را تجربه کند.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

medicalnewstoday