دکتر زینو

پزشکی

دسته بندی

عفونت غدد بزاقی و هر آنچه باید درمورد آن بدانید

0 نظر

1086 روز پیش

عفونت غدد بزاقی

عفونت غدد بزاقی زمانی ایجاد می شود که باکتری ها یا ویروس های مضر در غدد بزاقی تجمع می یابند. غدد بزاقی در سر و گردن قرار دارند و بزاق تولید می کنند.

عفونت غدد بزاقی معمولاً در دو غده اصلی ایجاد می شود غده پاروتید که در جلوی گوش قرار دارد و غده زیر فکی که زیر چانه قرار دارد.

عفونت غدد بزاقی و هر آنچه باید درمورد آن بدانید

 

عفونت غدد بزاقی می تواند ناشی از انسداد مجرای بزاق باشد که باعث التهاب شده و سپس منجر به درد، حساسیت و تورم می گردد.

 

علت عفونت غدد بزاقی

عفونت ممکن است باکتریایی یا ویروسی باشد. استافیلوکوکوس اورئوس رایج ترین علت باکتریایی عفونت غدد بزاقی است.

 

سایر باکتری ها و ویروس هایی که می توانند وارد این غدد شده و سبب عفونت شوند عبارتند از:

  • باکتری استرپتوکوک
  • باکتری کلی فرم
  • ویروس اوریون
  • اچ آی وی
  • ویروس کوکساکی
  • پاراآنفلوآنزا انواع 1 و 2
  • ویروس تبخال
  • ویروس آنفولانزای A

عفونت غدد بزاقی معمولاً به دلیل کاهش جریان بزاق یا انسداد غده ایجاد می شود. انسداد می تواند باعث التهاب شده و غدد را در برابر عفونت آسیب پذیر سازد.

با التهاب غدد بزاقی؛ بزاق کمتری تولید می شود. گاهی اوقات بزاق در غدد تجمع یافته و باعث می شود غلظت باکتری ها یا ویروس ها در بزاق افزایش یابد.

همچنین ببینید:

اختلالات غدد بزاقی چیست؟

 

انسداد غدد بزاقی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • سنگ غدد بزاقی
  • پیچ خوردگی مجرای بزاقی
  • تومورها
  • تشکیل غیر طبیعی غدد بزاقی

 

عوامل خطرزای عفونت غدد بزاقی

افراد ممکن است به عفونت غدد بزاقی مبتلا شوند، اما این عفونت در افراد مسن بیشتر رایج است.

 

کاهش جریان بزاق در افراد با شرایط زیر بیشتر است:

  • افراد در حال نقاهت پس از عمل جراحی
  • داشتن بیماری
  • پرتودرمانی در نواحی دهان
  • ابتلا به شوگرن
  • خشکی دهان
  • کم آبی بدن
  • سوء تغذیه
  • داشتن سیستم ایمنی ضعیف
  • افراد با مصرف داروهای خاص مانند:
  • آنتی هیستامین ها
  • دیورتیک ها
  • مسدود کننده های بتا
  • باربیتورات ها
  • داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد روان پریشی و سایر داروها برای شرایط سلامت روان
  • دارای نوعی اختلال خوردن، مانند پرخوری عصبی یا بی اشتهایی
  • نارسایی کلیه

 

خشکی دهان نیز می تواند در نتیجه موارد زیر رخ دهد:

  • تنفس بیش از حد از طریق دهان، به ویژه در هنگام خواب
  • اضطراب
  • برفک دهان
  • دیابت

افراد دارای سه جفت غدد بزاقی اصلی هستند که یکی از هر جفت در دو طرف صورت قرار دارد. هر یک از این شش غده ممکن است دچار عفونت شوند.

 

غدد بزاقی اصلی عبارتند از:

 

غده پاروتید:

این غدد در داخل گونه ها قرار دارند و از بالای گوش تا فک امتداد می یابند که بزرگترین غدد بزاقی محسوب می شوند.

 

غده زیر فکی:

این غدد در پشت فک پایین، زیر زبان و چانه قرار دارندکه دومین غدد بزاقی بزرگ هستند.

 

غده زیر زبانی:

این غدد در دو طرف زبان و در عمق زیر کف دهان قرار دارند. این موارد کوچکترین غدد بزاقی اصلی هستند.

غدد پاروتید و زیر فکی بیشتر در معرض عفونت هستند.

اگر عفونت غدد بزاقی خیلی سریع ایجاد شود، پزشک ممکن است آن را «حاد» در نظر بگیرد. عفونت های مربوط به انسداد یا باریک شدن لوله ها ممکن است به تدریج شکل گیرند.

 

علائم

 

فرد با عفونت غدد بزاقی ممکن است موارد زیر را داشته باشد:

  • تب
  • لرز
  • درد و تورم در اطراف ناحیه آسیب دیده
  • چرک در دهان
  • طعم بد در دهان
  • مشکل در باز کردن دهان، جویدن یا بلعیدن

اگر تومور دلیل انسداد و عفونت شده باشد، ممکن است فرد نوعی توده سفت در ناحیه آسیب دیده احساس کند.

 

در صورت بروز شرایط زیر باید به اورژانس مراجعه کرد:

  • داشتن علائم بسیار شدید
  • مشکل در خوردن، آشامیدن، بلعیدن یا تنفس
  • وضعیت دردناک
  • عدم بهبودی با هیدراتاسیون، بهداشت دهان و دندان و سایر رویکردهای اولیه

علائم ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و به شدت التهاب و غدد خاصی که تحت تاثیر قرار گرفته اند بستگی دارد.

 

عفونت غدد بزاقی چه مدت طول می کشد؟

عفونت غدد بزاقی ممکن است حدود یک هفته زمان ببرد، اگرچه برخی تورم های جزئی ممکن است برای چند هفته باقی بماند.

عفونت حاد غدد بزاقی به ندرت باعث ایجاد عوارض دیگر می شود.

 

درمان

عفونت غدد بزاقی ممکن است خود به خود و بدون استفاده از دارو برطرف شود. پزشک باید وضعیت را ارزیابی کرده و بهترین روش را توصیه کند.

اگر عفونت باکتریایی باشد، ممکن است آنتی بیوتیک و اگر ویروسی باشد، ممکن است داروهای ضد ویروسی را تجویز کنند.

در صورت وجود آبسه، ممکن است نیاز به تخلیه باشد. انسداد در غدد نیز ممکن است نیاز به درمان بیشتر داشته باشد. به عنوان مثال پزشک ممکن است به آرامی ناحیه مورد نظر را ماساژ داده تا سنگ غدد بزاقی را خارج کند.

برخی افراد ممکن است برای ترمیم یا برداشتن پیچ خوردگی ها یا لوله های باریکی که بر جریان بزاق تاثیر می گذارند نیاز به جراحی داشته باشند.

اگر عفونت غدد بزاقی ناشی از یک بیماری خودایمنی باشد، ممکن است فرد به درمان بیشتری نیاز داشته باشد.

 

درمان های خانگی

 

پزشک موارد زیر را توصیه می کند:

  • مصرف مایعات زیاد
  • مصرف آب لیمو برای افزایش جریان بزاق
  • استفاده از کمپرس گرم
  • ماساژ غدد
  • رعایت بهداشت دهان و دندان

 

ممکن است موارد زیر به کاهش علائم کمک کنند:

  • اجتناب از غذاهایی که به دهان می چسبند
  • گرفتن لقمه های کوچک و جویدن کامل آن
  • اجتناب از نوشیدنی های الکلی یا اسیدی

 

تشخیص

افراد با تورم در غدد بزاقی باید به پزشک مراجعه نمایند.

 

پزشک موارد زیر را انجام می دهد:

  • بررسی سابقه پزشکی
  • بررسی ناحیه متورم
  • تجویز آزمایش

اگر پزشک مشکوک باشد که تومور در ایجاد عفونت نقش دارد، ممکن است از بیوپسی سوزنی ظریف که شامل گرفتن نمونه بافت و ارسال آن به آزمایشگاه برای تجزیه و تحلیل است، استفاده کند.

همچنین ممکن است پزشک برای بررسی برخی شرایط خودایمنی از جمله بیماری شوگرن به بیوپسی نیاز داشته باشد.

همچنین ببینید:

ارتباط گلودرد با کرونا همراه با علائم آن

 

پزشک در صورت انسداد غده بزاقی، ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری را نیز تجویز کند، مانند:

  • سونوگرافی
  • سی تی اسکن
  • اسکن MRI
  • آندوسکوپی بزاق، شامل استفاده از ابزار نازک و لوله مانند با دوربین است.
  • سیالوگرافی، شامل تزریق رنگی است که در اشعه ایکس نشان داده می شود

 

پیشگیری

اجتناب از الکل و دخانیات؛ همچنین رعایت بهداشت دهان و دندان می تواند خطر عفونت غدد بزاقی را کاهش دهد.

 

تمامی افراد باید موارد زیر را رعایت کنند:

  • مسواک زدن دندان ها دوبار در روز
  • استفاده روزانه از نخ دندان
  • شستن دهان پس از خوردن یا نوشیدن نوشیدنی ها یا غذاهای شیرین یا گازدار
  • هر 6 ماه یکبار جرمگیری دندان انجام دهید.

 

پیشگیری از ایجاد کم آبی بدن:

  • مصرف منظم مایعات در طول روز
  • جویدن آدامس بدون قند
  • عدم مصرف الکل
  • اجتناب از دخانیات

عفونت غدد بزاقی ممکن است بدون درمان برطرف شود، اگرچه داروها و تکنیک‌های مراقبت خانگی می‌توانند کمک کننده واقع گردند.

عفونت شدید یا مزمن غدد بزاقی نیاز به مراقبت های پزشکی مداوم دارد، به خصوص اگر عفونت ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد.

 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

 

در صورت بروز عفونت به پزشک متخصص مراجعه نمایید:

  • عدم پاسخ به مراقبت های اولیه
  • ایجاد لکه سفید یا قرمز
  • بوی بد دهان
  • مشکل در جویدن، بلع یا حرکت زبان
  • وجود خون در بزاق یا خلط

 

خلاصه کلی

عفونت غدد بزاقی زمانی رخ می دهد که باکتری ها یا ویروس ها در این غدد به دلیل کاهش جریان بزاق ایجاد می شوند که ممکن است از انسداد ناشی شود. فرد ممکن است تب و لرز و همچنین درد و تورم در ناحیه آسیب دیده را تجربه کند.

درمان بستگی به علت دارد که ممکن است شامل دارو باشد. نوشیدن مایعات زیاد، استفاده از آب نبات های بدون قند و استفاده از کمپرس گرم می تواند کمک کننده باشد.

در صورت مشکل در غذا خوردن و یا هر علائم دیگر که در عرض یک هفته برطرف نمی‌شوند، باید به پزشک مراجعه شود.

 

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

 

منابع:

medicalnewstoday