0 نظر

862 روز پیش

دلیریوم یک تغییر جدی در توانایی های ذهنی است. این منجر به تفکر آشفته و عدم آگاهی از محیط اطراف می شود. این اختلال معمولاً سریع ظاهر می شود در عرض چند ساعت یا چند روز.

دلیریوم اغلب در یک یا چند عامل قابل ردیابی است. عوامل ممکن است شامل یک بیماری شدید یا طولانی مدت یا عدم تعادل در بدن مانند سدیم کم باشد.

این اختلال همچنین ممکن است در اثر برخی داروها، عفونت، جراحی، یا مصرف الکل یا مواد مخدر یا ترک آنها ایجاد شود.

گاهی اوقات علائم دلیریوم با علائم زوال عقل اشتباه گرفته می شود. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ممکن است برای تشخیص این اختلال به پیشینه اعضای خانواده تکیه کنند.

علائم دلیریوم

علائم دلیریوم معمولاً طی چند ساعت یا چند روز شروع می شود. آنها معمولاً با یک مشکل پزشکی رخ می دهند. علائم اغلب در طول روز می آیند و از بین می روند.

ممکن است دوره های بدون علامت وجود داشته باشد. علائم در شب، زمانی که هوا تاریک است و چیزها کمتر آشنا به نظر می رسند، بدتر می شوند. آنها همچنین در محیط‌هایی که آشنا نیستند، مانند بیمارستان، بدتر می‌شوند.

همچنین ببینید:

هذیان چیست؟ – علائم، پیشگیری و درمان

علائم اولیه شامل موارد زیر است:

1- کاهش آگاهی از محیط اطراف

این ممکن است منجر به:

• مشکل در تمرکز روی یک موضوع یا تغییر موضوع
• گیر افتادن در یک ایده به جای پاسخ دادن به سوالات
• به راحتی منحرف شدن
• گوشه گیر بودن، با فعالیت کم یا بدون واکنش یا واکنش کم به محیط

2- مهارت های فکری ضعیف

این ممکن است به صورت زیر ظاهر شود:

• حافظه ضعیف، مانند فراموش کردن وقایع اخیر
• بدون اینکه بدانند کجا هستند یا کی هستند
• مشکل در گفتار یا یادآوری کلمات
• سخنان بیهوده یا مزخرف
• مشکل در درک گفتار
• مشکل در خواندن یا نوشتن

3- تغییرات رفتاری و عاطفی

اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اضطراب، ترس یا بی اعتمادی به دیگران
• افسردگی
• خشم کوتاه یا عصبانیت
• احساس شادی
• عدم علاقه و احساس
• تغییرات سریع در خلق و خو
• تغییر شخصیت
• دیدن چیزهایی که دیگران نمی بینند
• بی قرار بودن، مضطرب یا مبارز بودن
• صدا زدن، ناله کردن یا تولید صداهای دیگر
• ساکت بودن و گوشه گیری به ویژه در افراد مسن
• کندی حرکت یا کند بودن
• تغییر در عادات خواب
• تغییر چرخه خواب و بیداری شبانه

انواع دلیریوم

کارشناسان سه نوع را شناسایی کرده اند:

• دلیریوم بیش فعال: این ممکن است ساده ترین نوع برای تشخیص باشد. افراد مبتلا به این نوع ممکن است بی قرار باشند و در اتاق قدم بردارند. آنها همچنین ممکن است مضطرب باشند، نوسانات خلقی سریع داشته باشند یا چیزهایی را ببینند که آنجا نیستند. افراد مبتلا به این نوع اغلب در برابر مراقبت مقاومت می کنند.
• دلیریوم کم‌فعال: افراد مبتلا به این نوع ممکن است غیرفعال باشند یا فعالیتشان کاهش یافته باشد. آنها تمایل به تنبلی یا خواب آلودگی دارند. شاید به نظر می رسد که آنها در گیجی هستند. آنها با خانواده یا دیگران تعامل ندارند.
• دلیریوم مختلط: علائم شامل هر دو نوع دلیریوم است. ممکن است فرد به سرعت از بی قراری و تنبلی به عقب و جلو برود.

دلیریوم و زوال عقل

دلیریوم و زوال عقل ممکن است به سختی قابل تشخیص باشد و ممکن است فرد هر دو را داشته باشد.

فرد مبتلا به زوال عقل به دلیل آسیب یا از دست دادن سلول های مغزی، حافظه و سایر مهارت های فکری خود را به تدریج کاهش می دهد.

شایع ترین علت زوال عقل، بیماری آلزایمر است که به کندی طی ماه ها یا سال ها بروز می کند.

دلیریوم اغلب در افراد مبتلا به زوال عقل رخ می دهد. با این حال، اپیزودهای دلیریوم همیشه به این معنی نیست که فرد مبتلا به زوال عقل است.

آزمایش‌های مربوط به زوال عقل نباید در طول یک دوره دلیریوم انجام شود زیرا نتایج ممکن است گمراه‌کننده باشند.

برخی از تفاوت‌های بین علائم دلیریوم و زوال عقل عبارتند از:

• شروع دلیریوم در مدت کوتاهی، در عرض یک یا دو روز رخ می دهد. زوال عقل معمولا با علائم جزئی شروع می شود که با گذشت زمان بدتر می شوند.
• توانایی تمرکز یا حفظ تمرکز با دلیریوم مختل می شود. فردی که در مراحل اولیه زوال عقل است به طور کلی هوشیار باقی می ماند. فرد مبتلا به زوال عقل اغلب تنبل یا بیقرار نیست.
• علائم دلیریوم می تواند چندین بار در طول روز ظاهر شود و از بین برود. در حالی که در افراد مبتلا به زوال عقل حافظه و مهارت های تفکر آنها معمولاً در سطح ثابتی باقی می ماند.

علل

دلیریوم زمانی رخ می دهد که سیگنال ها در مغز به درستی ارسال و دریافت نمی شوند.

این اختلال ممکن است یک علت واحد یا بیش از یک علت داشته باشد. به عنوان مثال، یک وضعیت پزشکی همراه با عوارض جانبی یک دارو می تواند باعث دلیریوم شود. گاهی اوقات هم هیچ دلیلی پیدا نمی شود.

علل احتمالی عبارتند از:

• برخی داروها یا عوارض جانبی داروها
• مصرف یا ترک الکل یا مواد مخدر
• یک وضعیت پزشکی مانند سکته مغزی، حمله قلبی، بدتر شدن بیماری ریوی یا کبدی، یا آسیب ناشی از سقوط
• عدم تعادل در بدن، مانند سدیم کم یا کلسیم کم
• بیماری شدید و طولانی مدت
• تب و عفونت جدید، به ویژه در کودکان
• عفونت دستگاه ادراری، ذات الریه، آنفولانزا یا COVID-19 به ویژه در افراد مسن
• قرار گرفتن در معرض یک سم مانند مونوکسید کربن، سیانید یا سایر سموم
• تغذیه نامناسب یا از دست دادن بیش از حد مایعات بدن
• کمبود خواب یا ناراحتی شدید عاطفی
• درد زیاد
• جراحی یا روش پزشکی دیگری که نیاز به قرار دادن در حالت خواب دارد

برخی از داروها که به تنهایی یا ترکیبی مصرف می شوند، می توانند باعث دلیریوم شوند. اینها شامل داروهای درمان کننده بیماری های زیر هستند:

• درد
• مشکلات خواب
• اختلالات خلقی، مانند اضطراب و افسردگی
• آلرژی
• آسم
• تورم
• بیماری پارکینسون
• اسپاسم یا تشنج

عوامل خطر

هر شرایطی که منجر به بستری شدن در بیمارستان شود، خطر دلیریوم را افزایش می دهد. این بیشتر زمانی صادق است که فردی در حال نقاهت از عمل جراحی است یا تحت مراقبت های ویژه قرار می گیرد.

دلیریوم در افراد مسن و در افرادی که در خانه های سالمندان زندگی می کنند شایع تر است.

نمونه هایی از شرایط دیگری که ممکن است خطر دلیریوم را افزایش دهند عبارتند از:

• اختلالات مغزی مانند زوال عقل، سکته مغزی یا بیماری پارکینسون
• بیماری های زمینه ای
• کاهش بینایی یا شنوایی
• مشکلات پزشکی متعدد

همچنین ببینید:

چگونه از سلامت روان خود مراقبت کنیم؟

عوارض

دلیریوم ممکن است فقط چند ساعت یا چند هفته یا چند ماه طول بکشد. اگر علل برطرف شوند، زمان بهبودی اغلب کوتاهتر است.

بهبودی تا حدی به وضعیت سلامتی و روانی قبل از شروع علائم بستگی دارد. برای مثال، افراد مبتلا به زوال عقل ممکن است پس از یک دوره دلیریوم، کاهش کلی در حافظه و مهارت های تفکر را تجربه کنند.

احتمال بهبودی کامل افرادی که از سلامتی بهتری برخوردارند بیشتر است. افراد مبتلا به سایر بیماری های جدی، طولانی مدت یا لاعلاج ممکن است مهارت های فکری یا عملکردی را که قبل از شروع دلیریوم داشتند، به دست نیاورند.

دلیریوم در افراد با توجه به شدت بیماری منجر به موارد زیر می شود:

• کاهش عمومی در سلامت
• بهبودی ضعیف پس از جراحی
• نیاز به مراقبت طولانی مدت
• افزایش خطر مرگ

جلوگیری

بهترین راه برای جلوگیری از دلیریوم، هدف قرار دادن عوامل خطری است که باعث ایجاد دلیریوم شود.

اقامت در بیمارستان، تغییر اتاق، روش های درمانی تهاجمی، صداهای بلند و نور ضعیف یا کمبود نور طبیعی و کمبود خواب می تواند گیجی را بدتر کند.

برخی از اقدامات می تواند به پیشگیری یا کاهش شدت دلیریوم کمک کند. برای انجام این کار، عادات خواب خوب را ترویج دهید، به فرد کمک کنید تا آرامش داشته باشد و به پیشگیری از مشکلات پزشکی یا سایر عوارض کمک کنید.

همچنین از مصرف داروهایی که برای خواب استفاده می شود، مانند دیفن هیدرامین، آلرژی بنادریل خودداری کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر یکی از بستگان، دوستان یا کسی که تحت مراقبت شما قرار دارد علائم دلیریوم را نشان داد، با پزرشک فرد صحبت کنید.

اطلاعات شما در مورد علائم، تفکر معمولی و توانایی های معمول برای تشخیص مهم خواهد بود. همچنین می تواند به پزشک کمک کند تا علت اختلال را پیدا کند.

افراد مسنی که در بیمارستان هستند یا در یک مرکز مراقبت طولانی مدت زندگی می کنند در معرض خطر دلیریوم هستند. با مشاهده هر علائمی از فرد نگرانی های خود را به پرسنل پرستاری یا پزشک گزارش دهید. علائم ممکن است توسط آنها مشاهده نشده باشد.

توجه : مطالب پزشک من از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد . از این رو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمی شوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست .

منابع:

mayoclinic